Topkapı Müzesi'ndeki ünlü "Kaşıkçı Elması" adını nasıl almış? Bu elmas
Osmanlı Hazinesi'ne nasıl girmiş? Elmas kaç karattır? Dünyanın tanınmış
elmasları arasında yeri nedir?
Topkapı müzesindeki ünlü elmasa neden "kaşıkçı elması" denildiği
hakkında muhtelif hikayeler varsa da, kanımca bunların doğru olanı,
elmasın kesiminin oval olması ve dolayısıyla da kaşığa benzemesindendir.
Elmasın Osmanlı Sarayı'na nasıl girdiği hakkındaki bilgi de, rivayetten
öte değildir. Son yıllarda yeni tartışılmaya başlanan ve doğru olması en
muhtemel rivayet şöyledir: 1774 yılında Pigot adında bir Fransız subayı,
bu elması Hindistan'ın Madaras Mihracesi'nden satın alıp Fransa'ya
götürür. Bir zaman sonra tekrar satılığa çıkartılan elması Napolyon'un
annesi satın alır ve uzun süre göğsünde taşır. Ne var ki, Napolyon
sürgüne gönderildiği zaman, oğlunu kurtarabilmek için, annesi de elması
mecburen satılığa çıkartır. İşte o sırada, Fransa'da bulunan Tepedelenli
Ali Paşa'nın bir adamı, paşa adına 150 bin altın ödeyerek elması satın
alır ve paşaya getirir.
Sultan 2'nci Mahmud zamanında, Tepedelenli Ali paşa, devlete karşı
ayaklandığı gerekçesiyle öldürülür, paşanın varlıklarına el konulur ve
nesi var nesi yoksa Osmanlı Hazinesi'ne gönderilir. Böylelikle,
Napolyon'un annesinden satın alınan "Kaşıkçı Elması" hazineye girmiş
olur.
Kaşıkçı elması'nın çevresini iki sıra 49 adet pırlanta kuşatmaktadır. Bu
haliyle elmas, yıldızların ortasında pırıl pırıl parlayıp gökyüzünü
aydınlatan bir dolunayı andırır. Pırlantaların, elmasa ışık ve güzellik
vermesi için sonradan, 2'nci Mahmud tarafından dizdirildiği
sanılmaktadır.
Kaşıkçı elması 86 karattır ve dünya'nın tanınmış 22 elması arasındadır.
Dünyanın en büyük elması olarak bilinen 191 karatlık Işık Dağı ya da Kuh-i
Nur adıyla tanınan elmas Hindistan'da bulunmuştur ve bugün, İngiltere
Krallık Hazinesi'ndedir. Adı Farsçada Işık Denizi anlamında olan, uçuk
pembe renkli, yassı bir taş olan Derya-i Nur elması ise, yaklaşık 185
kırat ağırlığındadır ve bugün İran Milli Bankası'nda saklanmaktadır.
Bunlara ilaveten, 1853 yılında Brezilya'da bulunan ve Güney Yıldızı
adıyla tanınan 128 karatlık elmasla, Büyük Moğol Elması ve bizdeki 86
karatlık Kaşıkçı Elması, dünyanın en büyük elması ve en değerli 22
elmasın arasında bulunmaktadır. |